ศรส. บ้านผาลาย
ช่องทางติดต่อ
ข้อมูลทั่วไปของชุมชน
ศูนย์เรียนรู้บ้านผาลาย หนึ่งในสิบศูนย์ของศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพราษฎรบนพื้นที่สูง (ศรส.)
ศูนย์แห่งนี้มุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนอาข่า ผ่านกระบวนการเรียนรู้และพัฒนาที่ยั่งยืน
ทั้งในด้านการเกษตร การฝึกอาชีพ งานหัตถกรรม และการส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน
นอกจากจะเป็นศูนย์กลางของการถ่ายทอดความรู้และทักษะที่ตอบโจทย์วิถีชีวิตของคนในพื้นที่แล้ว
ศูนย์เรียนรู้บ้านผาลายยังทำหน้าที่เป็นแหล่งสืบสานและอนุรักษ์วัฒนธรรมอาข่า สนับสนุนการรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่น พร้อมส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน ผ่านผลิตภัณฑ์เกษตร สินค้าแปรรูป และงานฝีมือที่สะท้อนอัตลักษณ์ของชาวอาข่าได้อย่างงดงาม
ข้อมูลเบื้องต้น
ที่อยู่: บ้านผาลาย หมู่ที่ 16 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
พื้นที่: 7,130 ไร่
ชาติพันธุ์: ปกาเกอะญอ, กะเหรี่ยง อาข่า
ประวัติโดยสังเขป "บ้านผาลาย"
-
พ.ศ. 2450 (ค.ศ. 1907)
พี่น้องชนเผ่าปกาเกอะญอได้อพยพจากบ้านแม่นะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เข้ามาตั้งรกรากในพื้นที่แห่งนี้เป็นกลุ่มแรก พร้อมตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านห้วยโก๋”
คำว่า “ห้วยโก๋” มาจากคำว่า ห้วย ที่หมายถึงลำธารน้ำไหลผ่าน และ โก๋ ซึ่งเป็นชื่อของต้นไม้ชนิดหนึ่งในภาษาปกาเกอะญอ ต้นไม้ชนิดนี้มีลักษณะใหญ่ งดงาม โดดเด่น ตั้งอยู่บริเวณต้นน้ำทางทิศตะวันออกของหมู่บ้าน ชาวบ้านเชื่อว่าต้นไม้ชนิดนี้เป็นไม้มงคลและมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์สถิตอยู่ จึงได้ใช้ชื่อนี้ตั้งเป็นชื่อหมู่บ้าน
-
พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)
พี่น้องชนเผ่าลีซูได้อพยพเข้ามาตั้งหย่อมบ้านในพื้นที่ใกล้เคียงกับพี่น้องปกาเกอะญอ หลังจากนั้นพี่น้องปกาเกอะญอจึงได้ย้ายขึ้นไปตั้งถิ่นฐานใหม่ที่บริเวณเชิงเขา ใกล้ภูเขาที่เรียกว่า “ผาแดง” ซึ่งเป็นจุดที่สงบและเหมาะสมสำหรับการดำรงชีวิต
-
พ.ศ. 2525 (ค.ศ. 1982)
พี่น้องชนเผ่าอาข่าได้อพยพมาจากอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย และเข้ามาตั้งหย่อมบ้านในพื้นที่ใกล้เคียงกับพี่น้องลีซู บริเวณบ้านห้วยโก๋ในช่วงเวลานั้นเต็มไปด้วยธรรมชาติที่สมบูรณ์ มีลำธารหลายสายไหลผ่าน ได้แก่ ห้วยโก๋, ห้วยแม่พริก, ห้วยยาว และห้วยต้นยาง รวมถึงภูเขาหินปูนที่ล้อมรอบ มีลักษณะหน้าผาสลับซับซ้อนงดงาม และต้นไม้น้อยใหญ่มากมายในช่วงเวลานั้น บ้านห้วยโก๋ยังเป็นเพียงหย่อมบ้านเล็ก ๆ ที่สังกัดบ้านทุ่งหลุก หมู่ที่ 9 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
-
พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999)
เมื่อจำนวนประชากรและครัวเรือนของบ้านห้วยโก๋เพิ่มมากขึ้น ชาวบ้านจึงได้ร่วมกันขอแยกหมู่บ้านออกจากบ้านทุ่งหลุก และจัดตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ในชื่อ “บ้านผาลาย” ชื่อหมู่บ้านใหม่นี้ได้แรงบันดาลใจจากลักษณะภูมิประเทศที่มีภูเขาและหน้าผาสลับซับซ้อนอย่างสวยงาม เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของพื้นที่บ้านผาลายได้รับการแต่งตั้งให้มีผู้ใหญ่บ้านอย่างเป็นทางการ ดังนี้
1. นายสุพัตร ต๊ะน่า
2. นายสราวุธ แยเปีย ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบัน
ข้อมูลปัจจุบัน
บ้านผาลายตั้งอยู่ที่ หมู่ที่ 16 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ห่างจากตัวอำเภอเชียงดาวประมาณ 15 กิโลเมตร ไปทางทิศตะวันออก และตั้งอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 825 เมตร
ปัจจุบันชุมชนบ้านผาลายมีพี่น้องชาติพันธุ์อาศัยอยู่ร่วมกัน 3 กลุ่ม ได้แก่
-
ชนเผ่าปกาเกอะญอ
-
ชนเผ่าลีซู
-
ชนเผ่าอาข่า
ชุมชนบ้านผาลายกระจายกันตั้งอยู่ใน 3 หย่อมบ้าน และมีสถานที่สำคัญภายในชุมชน ได้แก่
โบสถ์คริสต์ 3 แห่ง
วัด 1 แห่ง
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 1 แห่ง
ศูนย์การศึกษาสำหรับชุมชนบนพื้นที่สูง (ศศช.) 1 แห่ง
หมู่บ้านแห่งนี้ยังคงรักษาวิถีชีวิตเรียบง่ายที่กลมกลืนกับธรรมชาติ และสะท้อน อัตลักษณ์วัฒนธรรมของชาติพันธุ์ทั้งสามอย่างงดงาม
อาณาเขตพื้นที่
อาณาเขตพื้นที่ของหมู่บ้านผาลาย หมู่ที่ 16 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ มีระยะทางห่างจากอำเภอเชียงดาว 15 กิโลเมตร และห่างจากตัวอำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ระยะทาง 87 กิโลเมตร โดยประมาณ มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับ บ้านปางมะยาว ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว
ทิศใต้ ติดต่อกับ บ้านแม่จอน ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ บ้านปางตอง ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ บ้านปางแดงในและปางแดงนอก ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว
พื้นที่ทั้งหมดของชุมชน
จำนวนทั้งหมด 7,130 ไร่ แยกเป็น
1. เขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ 80 %
2. เขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติศรีลานนา 20 %
ลักษณะภูมิประเทศ
ชุมชนบ้านผาลาย มีลักษณะภูมิประเทศเหมือนแอ่งกระทะ โดยมีภูเขาหินปูนสลับซับซ้อนล้อมรอบ หน้าผา และต้นไม้น้อยใหญ่ พื้นที่ป่าส่วนใหญ่เป็นป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง มีสัตว์ป่าเป็นจำนวนมาก เช่น เก้ง กวางผา เลียงผา หมูป่า ลิง นกยุง ไก่ป่า ไก่ฟ้า หมาป่า ตะกวด (แลน) และ นก หลากหลายชนิด เป็นต้น
สถานที่สำคัญในชุมชน
บ้านผาลาย ตั้งอยู่ในหมู่ที่ 16 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เป็นชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและธรรมชาติ สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจในชุมชนนี้ ได้แก่:
1. ป่าชุมชนบ้านผาลาย
พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติที่ชุมชนร่วมกันดูแลและอนุรักษ์ นักท่องเที่ยวสามารถเดินป่าศึกษาธรรมชาติและเรียนรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ป่าไม้ของชุมชน
ข้อมูล
ชื่อป่าชุมชน : ป่าชุมชนบ้านผาลาย
ปีที่เริ่มโครงการ : 2561
ที่ตั้ง : ต.เชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่
เนื้อที่ : 59 ไร่ 3 งาน 62 ตารางวา
ประเภทป่า : ป่าสงวนแห่งชาติ
สถาพทั่วไป : พื้นที่ราบสลับเนินเขา สภาพเป็นดินร่วนปนทราย
2. ศูนย์หัตถกรรมชนเผ่าอ่าข่า
สถานที่ที่ชาวอ่าข่าผลิตและจำหน่ายงานฝีมือ เช่น งานปักมือ เสื้อ หมวก และเครื่องประดับต่าง ๆ นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
3. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา "แม่ฟ้าหลวง" (ศศช.)
สถานศึกษาที่ให้บริการด้านการศึกษาแก่เด็กและเยาวชนในพื้นที่ นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและเรียนรู้เกี่ยวกับระบบการศึกษาของชุมชน
4. ถ้ำต้นม่วง
ถ้ำต้นม่วง เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ ลักษณะของถ้ำเป็นโพรงใหญ่ลึกเข้าไปในหินภูเขา มีขนาดใหญ่ ถ้ำเป็นหินย้อยสลับกับหินปูน มีแสงระยิบระยับประกายเพชร ไม่สามารถเดินเข้าไปลึกได้ เพราะเป็นแค่โพรงใหญ่ไม่มีทางเดิน
5. ถ้ำห้วยโก๋
ถ้ำห้วยโก๋ เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ ลักษณะของถ้ำเป็นหินย้อยสลับกับหินปูน เป็นโพรงลึกเข้าไปในพื้นดินหรือภูเขา มีขนาดใหญ่พอที่มนุษย์สามารถเข้าไปเที่ยวชมได้ ปากถ้ำมีความกว้าง 3 เมตร ลึกเข้าไปจะเป็นโพรงใหญ่ และมีเส้นทางให้เราสามารถเข้าไปได้ลึกๆบางจุดเดินได้บางจุดต้องก้มลง ไม่แน่ใจว่าระยะทางความยากเท่าไร (เพราะไม่เคยทำการสำรวจ)
6. สำนักสงฆ์บ้านผาลาย
ศาสนสถานที่ใช้ประกอบพิธีกรรมในศาสนาพุทธ
หรือเป็นสถานที่ทำบุญสำหรับพี่น้องชนเผ่าที่นับถือศาสนาพุทธ
นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับความเชื่อ
ทางศาสนาพุทธได้
7. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านผาลาย
สถานศึกษาที่ให้การอบรมเลี้ยงดู จัดประสบการณ์ และส่งเสริมพัฒนาการ การเรียนรู้ให้เด็กเล็กมีความพร้อม ด้านร่างกาย อารมณ์ - จิตใจ สังคมและสติปัญญา สังกัดองค์กรปกครอง คือ องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงดาว นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและเรียนรู้เกี่ยวกับระบบการศึกษาของศูนย์ฯได้ (เพจศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก บ้านผาลาย)
8. โบสถ์คริสตจักร
ศาสนสถานที่ใช้ประกอบพิธีกรรมในศาสนาคริสต์ ถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่พี่น้องชนเผ่าที่นับถือศาสนาคริสต์เพื่อใช้ในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาในการนมัสการพระเจ้า ซึ่งชุมชนบ้านผาลายจะมีโบสถ์คริสตจักรอยู่ 3 จุด หรือ หย่อมบ้านละ 1 แห่ง นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและเรียนรู้ได้
9. จุดชมวิว : ม่อนไผ่ห้วยโก๋ฟาร์มสเตย์
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงเกษตรผสมผสาน ระบบการเกษตรที่มีการเพาะปลูกพืชหลากหลายชนิดอยู่ในพื้นที่เดียวกันภายใต้การเกื้อกูล ประโยชน์ต่อกัน และเป็นสถานที่ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่พักผ่อน ชมบรรยากาศที่สวยงามของธรรมชาติ นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมและเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการทำเกษตรผสมผสานหรือมาเที่ยวพักผ่อนได้ที่ม่อนไผ่ห้วยโก๋ฟาร์มสเตย์
นอกจากนี้ ชุมชนบ้านผาลายยังมีกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและธรรมชาติ เช่น การเดินป่าศึกษาเส้นทางธรรมชาติ การเรียนรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชนเผ่าต่าง ๆ ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเข้าร่วมเพื่อสัมผัสประสบการณ์ที่แท้จริงของชุมชน
แหล่งเรียนรู้ภายในชุมชน
เป็นแหล่งสาธิต ถ่ายทอดความรู้ที่เป็นรูปธรรมในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของราษฎรบนพื้นที่สูง โดยมีฐานเรียนรู้อยู่ในชุมชน แยกตามขอบเขต ดังนี้
1. แหล่งเรียนรู้ด้านเศรษฐกิจ
1) ฐานเรียนรู้หัตถกรรมชนเผ่าอ่าข่า
วิทยากรประจำฐาน:คุณเสาวลักษณ์ เยหลุง
2) ฐานเรียนรู้การจักสาน
วิทยากรประจำฐาน: นายอาเซ อาซอง ,นายอาผา กูยี่
2. แหล่งเรียนรู้ด้านสังคม
1) ฐานเรียนรู้ไข่มงคล
วิทยากรประจำฐาน:คุณกรรณกา รัตนกูลชัย
2) ฐานเรียนรู้ข้าวปุกอ่าข่า
วิทยากรประจำฐาน:คุณกรรณกา รัตนกูลชัย
3) ฐานเรียนรู้อาหารพื้นถิ่นอ่าข่า
วิทยากรประจำฐาน: นางสาวปูกุ่ม หม่อป่อกู่
4) ฐานเรียนรู้เรียนรู้ วิถีอ่าข่า
วิทยากรประจำฐาน: นายโสภณ รัตนกูลชัย
5) ฐานเรียนรู้มัคคุเทศก์น้อย
วิทยากรประจำฐาน: เด็กๆในชุมชน
6) ฐานเรียนรู้การละเล่นร้องรำอ่าข่า
วิทยากรประจำฐาน:นายอากัง เม่อปุกู่
3 แหล่งเรียนรู้ด้านสิ่งแวดล้อม
1) ฐานเรียนรู้สมุนไพร
วิทยากรประจำฐาน:คุณเล่าเออ เยหลุง
2) ฐานเรียนรู้การเดินป่า
วิทยากรประจำฐาน: นายอากัง เม่อปุกู่
3) ฐานเรียนรู้การดูแลป่าต้นน้ำ
วิทยากรประจำฐาน: นายโสภณ รัตนกูลชัย
4) ฐานเรียนรู้นักสืบสายน้ำ
วิทยากรประจำฐาน: นายเอกสิทธิ์ เยหลุง
กลุ่มเศรษฐกิจชุมชน
1) กลุ่มท่องเที่ยวโดยชุมชนอ่าข่าห้วยโก๋
2) กลุ่มหัตถกรรมชนเผ่าบ้านผาลาย
3) ม่อนไผ่ห้วยโก๋ฟาร์มเสตย์
4) กลุ่มเยาวชนสร้างอาชีพ
หน่วยงานสนับสนุน
1) องค์การแพลน อินเตอร์เนชั่น (ประเทศไทย)
2) โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางแดงใน
3) สมาคมศูนย์รวมการศึกษาและวัฒนธรรมของชาวไทยภูเขาในประเทศไทย (IMPECT)
4) สภาลมหายใจเชียงใหม่
5) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
6) องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงดาว
7) ที่ว่าการอำเภอเชียงดาว
8) เกษตรอำเภอเชียงดาว
กิจกรรมโดยพันธมิตรของพวกเรา
ศูนย์เรียนรู้เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนบนพื้นที่สูงเชียงใหม่ หรือ ศรส. (Highland Learning Center: HLC) พวกเรามุ่งมั่นในการ ยกระดับคุณภาพชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สูงผ่านกระบวนการเรียนรู้ การพัฒนา และการสนับสนุนที่ยั่งยืนเราทำงานร่วมกับชุมชนเพื่อส่งเสริมการศึกษา อาชีพ สุขภาวะ และสวัสดิการสังคม โดยใช้แนวทางที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม และทรัพยากรท้องถิ่นเราทำงานร่วมกับภาคีเครือข่าย เช่น ศูนย์พัฒนาราษฎรบนพื้นที่สูงจังหวัดเชียงใหม่ และ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ เพื่อผลักดันโครงการที่ช่วยเพิ่มโอกาสและศักยภาพให้กับประชาชนบนพื้นที่สูง นำไปสู่ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นและความเข้มแข็งของชุมชนในระยะยาวเราพร้อมเป็นสะพานเชื่อมต่อโอกาส และเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้เติบโตไปด้วยกัน
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนหมู่บ้านผาลาย
ณ หมู่บ้านผาลาย ต.เชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่
(กลุ่มชาติพันธุ์อาข่า)
27 มกราคม 2568
09:00 - 16:00
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านแม่แดดน้อย
ที่ หมู่บ้านแม่แดดน้อย
ต.แม่แดด อ.กัลยาณิวัฒนา จ.เชียงใหม่ (กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงปกาเก่อญอ)
30 มกราคม 2568
09:00 - 16:00
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านปางเติม
ที่ หมู่บ้านปางเติม ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่
(กลุ่มสะเมิง organic)
28 มกราคม 2568
09:00 - 16:00
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านหนองเจ็ดหน่วย
ที่ หมู่บ้านหนองเจ็ดหน่วย
ต.บ้านจันทร์ อ.กัลยาณิวัฒนา จ.เชียงใหม่ (กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงปกาเก่อญอ)
31 มกราคม 2568
09:00 - 16:00
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านป่าเกี๊ยะน้อย
ที่ หมู่บ้านปางเติม ต.แม่นาจร อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่
29 มกราคม 2568
09:00 - 16:00
วิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านแม่สาน้อย
ที่ หมู่บ้านแม่สาน้อย
ต.โป่งแยง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ (กลุ่มชาติพันธุ์ม้ง)
4 กุมภาพันธ์ 2568
09:00 - 16:00
วัฒนธรรม ประเพณีที่สำคัญประจำปี
1) ประเพณีแมซึงล่อ เลี้ยงผีเจ้าป่าเจ้าเขา เดือนมีนาคม
2) ประเพณีปีใหม่อ่าข่า (ไข่แดง) เดือนเมษายน (เล่นลูกข่าง,ลูกสะบ้า)
3) ประเพณีโล้ชิงช้า (ปลายสิงหาคม ต้นกันยายน)
4) ประเพณีกินข้าวใหม่ (ปลายตุลาคม ต้นพฤศจิกายน) เป็นประเพณีศาสนาคริสต์
ต้นทุนทางวัฒนธรรม
หัวข้อ | การถอดบทเรียน |
|---|---|
การละเล่นอ่าข่า | โล้ชิงช้า,เล่นลูกข่าง (ฉ่อง),เล่นลูกสะบ้า ,การเต้นรำกระทุ้งไม้ไผ่ (บ่อ ฉ่อง ตุ๊) ,เล่นไม้โถกเถกหรือ โก๋งเก๋ง ,การเล่นกระทบไม้ไผ่ |
ผลผลิตทางการเกษตร | อโวคาโด , ข้าวโพดหวาน ,ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์, ถั่วลิสง, ถั่วแดง ,ถั่วดำ, มะม่วง, ลำไย, น้อยหน่า, ข้าว |
อาหารการกิน / วัตถุดิบเฉพาะท้องถิ่น | น้ำพริกมะเขือเทศ,น้ำพริกถั่วเน่า, น้ำพริกตำหอมชู, น้ำพริกถั่วลิสง ผักกาดดอง (ผักดอย) ,รากชูหรือหอมซู,ผักคะน้าดอย,หน่อไม้ ผักกุ่ม ผักกูด, ซีดม่ะ ,ข้าวปุกอ่าข่า ฯ |
ปราชญ์ชมชน/บุคคลสำคัญในชุมชน | นายเล๋าเออ เยหลุง ด้านการเล่าประวัติความเป็นมาของอ่าข่า, ผู้ประกอบพิธีกรรมทางความเชื่อดั้งเดิม (บรรพบุรุษ), การขับร้องเพลงอ่าข่าแบบดั้งเดิม (บุคคลแรกที่มาตั้งชุมชนหย่อมบ้านอ่าข่า) นายอาเซ อาซอง ด้านขับร้องเพลงอ่าข่า,เครื่องจักสาน,เล่านิทานอ่าข่า นายอาทู หม่อโป๊ะกู่ ด้านช่างตีเหล็ก มีด ดาบ และอุปกรณ์การทำเกษตร นายอาแย แบแจ ด้านหมอยาสมุนไพร คาถา นางบูกุ อาหยิ ด้านหมอยาสมุนไพร คาถา นวดแผนโบราณ นางหมี่ต้า หม่อโป๊ะกู่ ด้านหมอยาสมุนไพร คาถา นวดเส้น นายศราวุท เยเปี่ยงกู่ ผู้ใหญ่บ้านผาลาย (ปัจจุบัน) |
สถานที่ท่องเที่ยวเกิดขึ้นตามธรรมชาติ / สิ่งปลูกสร้างขึ้นมาใหม่ | สถานที่ท่องเที่ยวเกิดขึ้นตามธรรมชาติ ถ้ำ, หน้าผา, ป่าอุทยาน,ผาแดง, จุดชมวิว สิ่งปลูกสร้างขึ้นมาใหม่ โบสถ์คริสตจักร, วัด, จุดชมวิว (ม่อนไผ่ห้วยโก๋ฟาร์มสเตย์) |
งานหัตถกรรม /งานจักรสาน | ไม้กวาดอ่าข่า, ก๋วย (ตะกร้าไม้ไผ่), ขันโต๊กอ่าข่า, ตะกร้าใส่ของทั่วไป, ก๋วย (ตะกร้าตีถั่วลิสง), จาน (ใส่ข้าวทำจากไม้ไผ่), สุ่มไก่ (ทำจากไม้ไผ่), สุ่มไก่ (แบบที่นอนของไก่) |
เครื่องแต่งกาย/เสื้อผ้า | เครื่องประดับผู้หญิง คื่อเบ่อ (ใส่บริเวณน่องขา), พีดี (กระโปรง) จู่เจ่อ (ใส่อยู่หน้ากระโปรง), แพ้เห่อ (เสื้อ) ลาหล่า (เสื้อใน, แพงเก้อ (กระเป๋า), อู่โค (หมวกเด็ก) ฉู้เค่อะ จู้หล่า (ลูกปัด) จู่ปาก (เข็มขัด) เครื่องประดับผู้ชาย หล่าดี (กาเกง), ถุ้งตอ แพ้งเห่อ (เสื้อ), แพงเก้อ (กระเป๋า) อู่โค (หมวก), ฉู้เค่อะ จู้หล่า (ลูกปัด), จู่ปาก (เข็มขัด) |
ประเพณี ความเชื่อ วัฒนธรรม | · ประเพณีแมซึงล่อ เลี้ยงผีเจ้าป่าเจ้าเขา เดือนมีนาคม · ประเพณีปีใหม่อ่าข่า (ไข่แดง) เดือนเมษายน (เล่นลูกข่าง,ลูกสะบ้า) · ประเพณีโล้ชิงช้า (ปลายสิงหาคม ต้นกันยายน) ประเพณีกินข้าวใหม่ (ปลายตุลาคม ต้นพฤศจิกายน) เป็นประเพณีศาสนาคริสต์ |